„Hejting i trolling w internecie” - konferencja sekcji Public Relations

Dziewiętnastu prelegentów z dziewięciu ośrodków naukowych wystąpiło podczas III ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. „Hejting i trolling w internecie”, którą 25 września 2024 r. zorganizowała sekcja Public Relations PTKS. W jej ramach odbyła się też – budząca duże zainteresowanie uczestników - debata na temat hejtu w przestrzeni publicznej i jego wpływu na kształtowanie reputacji i komunikację marki.

Konferencję uroczyście otworzyła jej inicjatorka oraz główna organizatorka prof. ucz. dr hab. Monika Przybysz, a słowo wstępne wygłosiła prof. dr hab. Iwona Hoffman, prezes PTKS, która podkreśliła ważność podjętego tematu i wskazała na różne jego aspekty.

Wystąpienia prelegentów skupiały się wokół przybierającej na sile skali hejtingu, która szczególnie jest widoczna przy okazji wydarzeń politycznych (zbliżające się tegoroczne wybory prezydenckie w USA, a następnie w 2025 roku – w Polsce, stały się zresztą inspiracją podjętej problematyki). W tym kontekście, także wobec coraz większej roli, jaką w kampaniach wyborczych odgrywa użycie sztucznej inteligencji, przedstawiono raporty z badań naukowych, szukające odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zniwelować wśród wyborców wpływy hejtingu i skuteczność trolli. Zastanawiano się, czy można za pomocą sztucznej inteligencji rozpoznawać hejterskie treści tworzone przez sztuczną inteligencję? Czy można automatycznie wykryć kłamliwe treści trafiające do sieci? Na ile są niebezpieczne i skuteczne działania farm trolli w okresie kampanii prezydenckiej? Czy istnieją przykłady przechylenia szali zwycięstwa dzięki algorytmom?

W trzech panelach tematycznych wystąpili prelegenci z dziewięciu ośrodków naukowych (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Społeczna Akademia Nauk, Akademia Sztuki Wojennej, Uniwersytet im. Jana Długosza w Częstochowie), a uczestnikami biernymi naukowcy z kolejnych ośrodków (m.in. Politechnika Wrocławska, WSB Merito Wrocław, Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku, Powiślańska Szkoła Wyższa, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytet Opolski) oraz kilku stowarzyszeń naukowych.

W pierwszym panelu, prowadzonym przez specjalistę public relations prof. ucz. dr hab. Annę Adamus-Matuszyńską, prelegenci odnieśli się do głównej idei konferencji, czyli do tematyki hejtu w życiu publicznym. Dr Emilia Zakrzewska mówiła o hejterstwie politycznym w social mediach, dr Łukasz Przybysz ukazał przykłady hejtu i mowy nienawiści w amerykańskiej kampanii prezydenckiej 2024, zaś mgr Paulina Jedlińska podjęła analizę profilu Elona Muska na Twitterze w kontekście wyborów prezydenckich i wydarzeń politycznych. W powyższej części referaty wygłosili również: dr hab. Monika Kaczmarek-Śliwińska, która podjęła próbę konceptualizacji pojęcia „komunikacja destruktywna”, dr Agnieszka Marzęda, która przedstawiła wyniki analizy skutków społecznych różnorodności i złożoności hejtu i trollingu w internecie oraz prof. ucz. dr hab. Anna Adamus-Matuszyńska, która na przykładzie kryzysu ekologicznego na Kanale Gliwickim i Jeziorze Dzierżno mówiła o internetowym hejcie w sytuacji kryzysowej.

Drugi panel prowadziła specjalistka zarządzania komunikowaniem się organizacji dr hab. Monika Kaczmarek-Śliwińska. W jego ramach temat konferencji znalazł odzwierciedlenie w różnych kontekstach. Dr hab. Dorota Domalewska swoje wystąpienie zatytułowała: „ Agresja w dyskursie publicznym: Przemoc czy sprawczość? Analiza agresji werbalnej w publikacjach internetowych z perspektywy nauk o bezpieczeństwie”, dr Rafał Paradowski mówił o wykorzystaniu hejtu w dyskursie antyukraińskim na Twitterze (X) oraz o roli sztucznej inteligencji w tworzeniu oraz analizie treści, mgr Kinga Rabenda omawiała problem jako konsekwencji pozornych działań środowiska biznesowego na rzecz ekologii, wsparcia ofiar wojny, sprzeciwu wobec agresora oraz społeczności LGBT, a dr Iwona Grodź przedstawiła studium przypadku: „Między krytyką a mową nienawiści. Ocena sztuki w przestrzeni medialnej”. W drugim panelu wystąpiła też prof. ucz. dr hab. Monika Przybysz, która przedstawiła prezentację na temat kampanii społecznych dotyczących hejtu i mowy nienawiści w przestrzeni polskojęzycznych mediów, zwracając uwagę także na pozytywne skutki (np. w wyniku procesu sądowego zamiast wypłaty odszkodowania ktoś zażądał zadośćuczynienia poprzez pracę w hospicjum).

Trzeci panel prowadził znawca tematu sztucznej inteligencji oraz komunikacji religijnej ks. prof. ucz. dr hab. Józef Kloch. Przede wszystkim powyższych zagadnień dotyczyły wystąpienia prelegentów. Dr Joanna Hołda przedstawiła referat: „Hejt, trolling, sztuczna inteligencja – czy system prawny jest przygotowany na walkę z negatywnymi zjawiskami w sieci? Przegląd legislacji europejskiej”, dr Karolina Podlewska omówiła temat: „Internauci negatywnie o dziedzictwie Jana Pawła II w Internecie – hejt, satyra czy dozwolona krytyka?”, Maciej Przybysz ukazał zjawisko hejtu w chrześcijańskiej starożytności, dr Anna Gębalska-Berekets na przykładzie mediów społecznościowych ukazała problem ośmieszania, poniżania, obraźliwych komentarzy – także w memach i grafikach, stawiając pytanie: czy hejt, krytyka i szukanie ofiary stają się częścią komunikacji społecznej o Kościele katolickim, duchownych i wiernych? W trzeciej części wystąpiła również prof. ucz. dr hab. Klaudia Cymanow-Sosin, temat jej wystąpienia brzmiał: „Pół żartem - całkiem serio. Między dowcipem, parodią, satyrą a lokowaniem idei w fake newsach”. Natomiast dr Jacek A. Żurawski przedstawił problem mowy nienawiści w kontekście wybranych aspektów prawnych.

W ramach konferencji naukowej „Hejting i trolling w internecie” odbyła się też debata - prowadzona przez red. Michała Górskiego (Defence24) - na temat hejtu w przestrzeni publicznej. Wzięła w niej udział specjalistka biznesu Angelika Chimkowska, która mówiła m.in. o wpływie hejtu na kształtowanie reputacji i komunikację marki, także o sposobach zamieszczania przeprosin za hejt (słynny zwrot - antywzorzec: „Przepraszamy wszystkich, którzy poczuli się urażeni”).

Należy dodać, że w Komitecie Organizacyjnym i Naukowym konferencji znalazły się następujące osoby: prof. ucz. dr hab. Anna Adamus-Matuszyńska (UŚ), prof. ucz. dr hab. Klaudia Cymanow-Sosin (UPJP2), dr hab. Monika Kaczmarek-Śliwińska (UW), ks. prof. ucz. dr hab. Józef Kloch (UKSW), prof. ucz. dr hab. Monika Przybysz (UKSW), prof. dr hab. Dariusz Tworzydło (UW), dr Milena Kindziuk (UKSW), dr Agnieszka Marzęda (UW), dr Anna Miotk (UW), dr Karolina Ołtarzewska (UKSW), dr Karolina Podlewska (UKSW), dr Łukasz Przybysz (UW), dr Emilia Zakrzewska (UW), mgr Aleksandra Piwowarczyk (UW).

Konferencja naukowa pt. „Hejting i trolling w internecie”, organizowana przez sekcję Public Relations PTKS pod kierunkiem prof. ucz. dr hab. Moniki Przybysz, ma charakter cykliczny - następna odbędzie się w roku 2025.

dr Milena Kindziuk